صحبت کردن در امریکا

من در ایران که بودم به کلاسهای انگلیسی موسسه جهاد دانشگاهی می رفتم چون هم کلاسهای بعدازظهر داشت و هم اینکه همه بزرگسال بودند و از سر کار می آمدند بنابراین معلم زیاد در مورد یادگیری و یا تمرینهای خارج از کلاس ما سخت گیری نمی کرد و شرایط ما را درک می کرد. معلم ما در سر کلاس حرف خوبی می زد و من همیشه آن را به خاطر دارم.

او می گفت که قبل از اینکه بخواهید صحبت کردن به زبان انگلیسی را یاد بگیرید باید اصلا یاد بگیرید که چگونه صحبت کنید. حرف شما حتما باید یک موضوع مشخص داشته باشد تا کسی که شنونده است دقیقا بداند که منظور شما چیست. بسیاری از جملات ما همراه با حرکات چشم و ابرو و لحن صحبت و حرکات دست و پا معنی پیدا می کند و اگر شنونده مهارت محلی زبان شما را نداشته باشد هرگز متوجه مقصود شما نخواهد شد. در ضمن می گفت که شما نمی توانید این حالات را به انگلیسی ترجمه کنید برای همین بهتر است که از جملات ساده و مشخص استفاده کنید.

او همیشه سر کلاس سوال می کرد که مثلا آیا در خانه درس را مرور کرده اید یا نه. ما برای جواب این سوال شروع می کردیم به جمله بافی و سعی می کردیم که آنها را به انگلیسی تبدیل کنیم و بگوییم که مثلا من می خواستم درس را بخوانم ولی چه شد و چه نشد. او می گفت همیشه اول بگویید آره یا نه. بعد اگر سوال کننده علت آن را سوال کرد شما به اختصار بگویید که وقت نکردم یا نتوانستم. بعد اگر توضیح بیشتری خواست شما آن را بیان کنید نه اینکه از اول شروع کنید به قصه حسین کرد تعریف کردن و سوال کننده را مجبور کنید تا از لابلای جملات شما دنبال جواب خودش بگردد.

این آموزش او هم در ایران و هم در امریکا خیلی به دردم خورد و باعث شد یاد بگیرم که قبل از هر توضیحی, سعی کنم که منظورم را به روشن ترین و ساده ترین شکل ممکن بیان کنم. مثلا وقتی در سر کار کسی از من می پرسید که آیا می توانیم فلان کار را انجام دهیم می گفتم بله یا نه و اگر از من توضیحی نمی خواستند هیچ حرفی نمی زدم. در ضمن سعی کردم یاد بگیرم که حرفهایم را مشخص بگویم تا مطمئن شوم که طرف منظور من را درست فهمیده است. قبل از آن ممکن بود حرفی را با کنایه و گوشه بزنم و بعد پیش خودم فکر کنم که خوب حتما آن طرف فهمیده است. مثلا اگر کسی وارد اطاقم می شد و حرف می زد, سعی می کردم به طریقه های مختلفی به او بفهمانم که من کار دارم و طبیعتا دفعه بعد که وارد اطاق می شد از خودم واکنش عصبی و غیر معقول نشان می دادم.

ولی بعد از حرفهای معلمم یاد گرفتم که اگر من هم حرفم را روشن بیان کنم دیگر حتی کدورتی هم بین من و دیگران پیش نخواهد آمد. پس یاد گرفتم که بگویم مثلا الآن من کار دارم و نمی توانم به صحبت های شما گوش دهم. آن طرف هم معذرت خواهی می کند و می رود و به احتمال زیاد دفعه بعد قبل از آمدن و صحبت کردن از من سوال می کند که آیا وقت دارم یا نه. در امریکا وقتی به کسی تلفن می کنند و یا برای کاری به سراغ کسی می روند قبل از سلام و احوالپرسی کارشان را می گویند و بعد از آن اگر وقت داشتند احوالپرسی می کنند. در حالی که ما کار اصلی خودمان را در موقعی که می خواهیم خداحافظی کنیم می گوییم.

در این وبلاگ هم من سعی کردم که این شیوه را تا حدی رعایت کنم و مثلا خیلی صریح بگویم که من به کامنت ها جواب نمی دهم. در صورتی که این حرف خیلی برای من سخت است و حتی از گفتن آن خجالت می کشم ولی باید یاد بگیرم که حرفم را آشکار بگویم و مثلا نگویم که راستش حالا سعی خودم را می کنم تا ببینم چه می شود و غیره و غیره.

در مورد کامنت ها هم خیلی دوست دارم که نظرات واقعی خواننده را بدانم. اتفاقا استفاده از یک سری کلمات خیلی بد نیست چون در غیر اینصورت من متوجه نمی شوم که مثلا الآن خواننده عصبانی است و یا ناراحت است و یا خوشحال است و یا متنفر است. مثلا اگر یک نفر به من می گوید که از کدام طویله آمده ای مطمئنم که منظورش این نیست که ایران طویله است بلکه می خواهد عصبانیت خود را به این طریق نشان دهد. پس من باید ببینم چه چیزی باعث این عصبانیت شده است. ولی اگر این کلمه را بکار نبرد من نمی فهمم که خواننده عصبانی است چون ما یاد نگرفتیم که واضح بگوییم مثلا من به خاطر این حرف از تو عصبانی هستم یا این حرف تو من را ناراحت کرده است.

متاسفانه بسیاری از ما حتی در برخوردهای روزانه خود هم اگر از مسئله ای ناراحت می شویم نمی توانیم که آن را آشکار بیان کنیم و این باعث می شود که شخصیتی واپس گرا یا passive aggressive پیدا کنیم. برای همین در بگومگوهای رایج می بینید که گهگاهی مسائلی عنوان می شود که مربوط به چندین سال پیش است. مثلا شاید من از یک مسئله ای از دوستم ناراحت و عصبانی باشم ولی چون قادر نیستم که این ناراحتی را بیان کنم آن را در خودم نگه می دارم و در جایی دیگر و زمانی دیگر از خودم واکنشهای عصبی نشان می دهم.

این نوع واپس گرایی در بین مردم امریکا غیر قابل قبول است و شما اگر به کسی بگویید که من از کاری که دو سال پیش انجام دادی عصبانی هستم به شما توصیه می کنند که به یک روانپزشک خوب مراجعه کنید. چون فرض بر این است که هر کسی تمامی مسائل مربوط به خودش را در زمانی که در آن به سر می برد بیان کند. در واقع ما باید یاد بگیریم که شخصیت فعال داشته شیم. البته در جامعه ایرانیان مقیم در امریکا واپس گرایی بسیار رایج است و شاید عامیانه آن هم خاله زنک بازی و یا دایی مردک بازی باشد که دور هم جمع می شوند و می گویند دیدی فلانی چی گفت؟ دیدی فلانی چکار کرد؟ در حالی که یک شخصیت فعال در همان زمانی که فلانی آن حرف را می زند مخالفتش را اعلام می کند و فردا هم آن مسئله به کل از یادش می رود.

البته همه این مطالب را نگفتم که دوستان عصبانی و یا معترض را محکوم کنم بلکه فقط بحثی بود که به ذهنم رسید و از آن دوستان هم خواهش می کنم که به من لطف کنند و علت ناراحتی خود را واضح تر بیان کنند. لااقل مطمئن خواهند شد که من حرف و منظور آنها را درست متوجه شده ام.