کامنت دانی

آخ جون امروز دوباره جمعه است و دوباره دو روز تعطیل هستیم. اگر عمری باقی باشد و خدا هم راضی باشد فردا می خواهم بروم ماهیگیری تا ببینیم که پس از این همه مدت بخت با ما یار شده است که یک ماهی بخت برگشته به قلاب من گیر کند یا خیر. یکشنبه هم می خواهم بروم سینما و یکی از همین فیلم های آبدوغ خیاری هالیوود را نگاه کنم. هفته قبل به سینمای کوچک دهات خودم رفتم و فیلم سوپر هشت را به صورت سه بعدی نگاه کردم. خیلی بد نبود ولی از کارگردانش انتظار بیشتری می رفت. تازگی ها تمام فیلم ها شده است جک و جانورهایی که از فضا می آیند و انسان ها را می خورند. لااقل در فیلم های قدیمی هیولاها یک شخصیت و یا شکل و قیافه مشخصی داشتند که آدم می توانست با آنها ارتباط برقرار کند ولی الآن جک و جانورها آنقدر بی قواره هستند که آدم حتی نمی تواند از آنها بترسد طوری که آدم فکر می کند کارگردان های هالیوودی هم سوژه کم آورده اند و زده اند به سیم آخر! حالا دیگر فیلم ها را با هم ترکیب می کنند و مثل ما که مثلا موتور پژو را در ماشین پیکان قرار می دهیم و یک مدل جدید می سازیم آنها هم مثلا فیلم وسترن و تخیلی را با هم قاطی می کنند و از خودشان سوژه می سازند. نکته اینجا است که سلیقه مخاطبان فیلم وسترن با مخاطبان فیلم علمی و تخیلی از زمین تا آسمان با هم فرق دارد و معلوم نیست که بشود رضایت همه آنها را در یک فیلم جلب کرد. حالا از این چیزها که بگذریم داشتم می گفتم که به سینمای دهات خودم رفتم و جالب اینجا بود که به غیر از من هیچ فرد دیگری در آن سالن نبود و من خودم در آنجا تنها بودم چون ظاهرا همه رفته بودند به سالن های دیگر که فیلم جدید ترانسفورمر را نگاه کنند. سینمایش بد نبود و گمان کنم صفحه سینما یک چیزی حدود ششصد اینچ بود یعنی یک چیزی حدود ده برابر تلویزیون شصت اینچی من. یک زمانی در نخ فوت قایق بودم و همه جا می گفتم که قایق من 19 فوتی است و هر قایقی را که می دیدم دقت می کردم و می دیدیم که چند فوت است. بعضی وقت ها هم نفتکش ها را در خلیج می دیدم و پیش خودم حساب می کردم که یک کشتی کانتینری یا نفتی چند فوت است و آن را با قایق خودم مقایسه می کردم. اما الآن در کار اینچ تلویزیون هستم و وقتی که به فروشگاه می روم اول تلویزیون ها را وجب می کنم که ببینم اینچشان درست است یا خیر. من وقتی به امریکا آمدم تا چهار سال تلویزیون نداشتم یعنی اصلا اعتقادی هم به تلویزیون نداشتم و هر کسی هم که می گفت تلویزیون بزرگ دارد ضد حال می زدم و می گفتم که تلویزیون مال آدم های چیپ و بی سواد است که فقط در فکر هدر دادن زمان و عمر مفید خودشان هستند. ولی الآن که خودم تلویزیون شصت اینچ خریدم می گویم که آدم نان شب نداشته باشد بخورد ولی اینچ تلویزیونش بالا باشد! اصلا اینچ بالای تلویزیون هم مثل کفش نشانه شخصیت آدمی است.

ولی از خزعبلاتی که گفتم بگذریم می خواهم کمی در مورد موضوع قدیمی کامنت دانی سخنرانی کنم. ولی قبل از آن اجازه دهید که کمی در مورد تاریخچه این وبلاگ و چگونگی به وجود آمدن آن برایتان بگویم. البته احتمالا خودتان می دانید ولی گفتنش هم زیاد ضرر ندارد. من مدت ها بود که دیگر هیچ چیزی نمی نوشتم مگر در کامنتدانی سایت های خبری که هیچ وقت هم هیچ کدامشان را چاپ نمی کردند. در واقع می شود گفت که اعتیاد نوشتن را ترک کرده بودم و داشتم برای خودم مثل آدمیزاد زندگی می کردم تا اینکه حدود سه سال پیش که اوضاع قمر در عقرب شده بود من هم مثل میلیون ها نفر دیگر جوگیر شده بودم و دست و پا می زدم تا بلکه برای کسانی که در ایران هستند انرژی مثبت از خودم در کنم و به آنها روحیه بدهم. آنقدر سایت های خبری را بالا و پایین می رفتم که دیگر تمام زوایای آنها را حفظ شده بودم و اگر خبر جدیدی مخابره می شد من هم از اولین نفرهایی بودم که آن را می خواندم و نظرات مشعشع خودم را منعکس می کردم. تا این که اوضاع کمی آرام شد و خبرهای جدید هم دیر به دیر می آمد و من حوصله ام سر می رفت چون به بالا و پایین کردن سایت های خبری عادت کرده بودم. برای همین به خواندن وبلاگ های مختلف روی آوردم و از آنجا چند وبلاگ پیدا کردم که مربوط به مهاجرت بود. مثلا همین مریم یادگار عزیز از اولین کسانی بود که من وبلاگش را می خواندم و بعد هم وبلاگ خداحافظ کانادا را پیدا کردم که آن هم برایم جالب بود. در همین گیر و دار یک روز مهاجرسرا را پیدا کردم و بیشتر مطالب آن را خواندم ولی دیدم که در بخش زندگی در امریکا مطالب زیادی وجود ندارد و بیشتر بچه هایی که در آنجا هستند یا به امریکا نیامده اند و یا این که تازه به امریکا آمده اند. برای همین یک آیدی برای خودم درست کردم و شروع کردم به نوشتن برخی مطالب و چون در آن زمان حس انساندوستی و کمک به هموطنان ایرانی در من قلیان می کرد سعی کردم که بدون هیچ گونه خودسانسوری هر چیزی را که به نظرم می رسید بازگو کنم. 

پس از مدت کوتاهی بچه های مهاجرسرا آنقدر لیلی به لالای من گذاشتند و از من تعریف کردند و به من رتبه دادند که تبدیل به یک گاو پیشانی سفید شدم و الکی الکی یک شخصیت مجازی پیدا کردم. از اینکه از من تعریف می کردند خرکیف می شدم ولی همیشه سعی می کردم با اشاره و کنایه بگویم که من از تعریف کردن خوشم نمی آید و از من تعریف نکنید چون فکر می کردم که این طوری کلاس آدم بالاتر می رود! یا اینکه یک جوری می گفتم که من نه نویسنده هستم و نه جامعه شناس و نه روانشناس که انگار واقعا یک پخی هستم ولی دارم شکسته نفسی می کنم! خلاصه یک چند ماهی گذشت و من چندین مطلب مختلف در آنجا نوشته بودم که برخی از آنها هم خنده دار بود و بچه ها هر روز می رفتند در مهاجرسرا که نوشته های من را بخوانند و سرگرم شوند. یک روز یک نفر که یادم نمی آید که بود به من گفت که چرا وبلاگ برای خودت درست نمی کنی که نوشته های خودت را در آنجا بگذاری. من همیشه نگران این بودم که مبادا نوشته هایم برای مهاجرسرا اشکالی ایجاد کند چون می دانستم که افراد زیادی که در حال مهاجرت بودند خدمات اطلاعاتی زیادی از آنجا می گیرند و برخی از آن اطلاعات هم به سرنوشت آنها بستگی دارد ولی نوشته های من بیشتر جنبه تفریحی داشت. من از قبل یک وبلاگ داشتم که هیچوقت چیزی در آن ننوشته بودم و تصمیم گرفتم که نوشته هایم را به آن منتقل کنم و از آن به بعد هر چیزی را که احتمال می دادم مشکل ساز باشد در آنجا بنویسم. بنابراین این وبلاگ را فعال کردم و تصمیم گرفتم که بخش نظرات آن را هم باز بگذارم تا هر کسی هر چیزی را که دوست دارد بنویسد. این وبلاگ هنوز هم برای من فقط یک تفریح و یک محیط دوستانه و صمیمی است و بنا بر این است که هر کسی بتواند حرف دلش را بزند. آنهایی که من را از نزدیک می شناسند می دانند که من آدم بسیار مقرراتی هستم و حتی هر کسی که در خانه من رفت و آمد می کند باید مقررات خانه ام را رعایت کند و در محل کارم هم نسبت به مقررات وضع شده بسیار حساس و سخت گیر هستم و از کوچک ترین چیزی چشم پوشی نمی کنم. ولی دوست دارم در وبلاگم آدم جلف و بی خیالی باشم که فقط به درونی ترین لایه های وجودی اش وصل شده است. 

از آن اول یک قانون کلی وضع کردم که نوشته های متن این وبلاگ متعلق به من است و هر چیزی که دوست داشته باشم در آن می نویسم حتی اگر بی ادبی باشد و بخش نظرات هم متعلق به دیگران است که باید آزاد باشند تا هر چیزی را که دوست داشته باشند بنویسند. من حتی آزاد هستم که اصلا بخش نظرات را نخوانم و یا اینکه به پیشنهادات و انتقادات و تعاریف توجهی نکنم. اگر نظری را بخوانم و ببینم که کسی از من تعریف کرده است مثل هر آدمیزاد دیگری حسابی خر کیف می شوم و اگر ببینم کسی ضد حال زده است حالم گرفته می شود. ولی از گزینش نظرات شما واقعا دوری می کنم چون کسی که قیچی به دستش بگیرد ناگزیر خواهد شد که در بسیاری از جاها سلیقه شخصی خودش را اعمال کند و من از این کار در چیزی که متعلق به من نیست بیزار هستم. وقتی که می گویم بخش نظرات متعلق به خوانندگان است یعنی این که من هیچ گونه دخل و تصرفی در آن ندارم و آن محدوده انعکاس دهنده تمام طیف های مختلفی است که به شیوه و روش خودشان در آن اعمال نظر می کنند. اگر من بخواهم در بخش نظرات دخیل باشم فقط کسانی را تایید می کنم که از من تعریف کنند و کسانی را که از من انتقاد می کنند و یا بد و بیراه می گویند را خیلی راحت بدون اینکه کسی متوجه شود حذف می کنم و یک بیلاخ هم نشان می دهم و در دلم هم به ریش آنها می خندم که بیخودی وقتشان را تلف کرده اند. این همان کاری است که تقریبا بقیه هم کما بیش انجام می دهند و چیز چندان عجیب و غریب و غیر عادی در دنیای وبلاگ نویسی نیست. ولی حالا من خیر سرم آمدم و خواستم که یک کار جدیدی انجام داده باشم و به خودم اجازه ندهم که به کامنت ها دست بزنم. البته پارسال یک بار برخی از خوانندگان رم کردند و من هم افسارم پاره شد و زدم همه کامنت ها را از بیخ پاک کردم. ولی بعد که آرام شدم دیدم برای ادامه دادن هیچ راهی به جز پایبندی به قانون من درآوردی خودم ندارم. چون اگر بخواهم نظرها را تایید کنم ممکن است اصلا یک هفته هیچ نظری منعکس نشود و یا من اصلا آنها را نخوانم و یا اگر بخواهم نظرات را پاک کنم خوب ممکن است که من بعد از دو روز آن را ببینم و آخرین نفری باشم که آن نظر را خوانده ام و پاک کردن آن فقط مسخره کردن خودم است. حالا به فرض این که یک نفر آمد و به من و یا دیگران بد و بیراه گفت و رفت. درست است که حالمان گرفته می شود ولی به نظر من محدودیت آزادی جریمه گزافی برای آن خطا است. مثل این است که زبان یک نفر را به خاطر یک حرف بد از حلقومش به بیرون بکشند و صدای او را برای همیشه خفه کنند.

در امریکا اگر یک نفر به یک مقام مسئول حرف بدی بزند در همه جا رسانه ای می شود و حرف او بارها و بارها تکرار می شود زیرا آن حرف زده شده است و دیگر کسی نمی تواند آن را پنهان و یا انکار کند. تنها چیزی که مورد سانسور قرار می گیرد فقط خود کلماتی است که رده بندی سنی دارد و به جای آن کلمه بوق می گذارند و دهان طرف را هم در زمان گفتن آن کلمه بلوری می کنند تا نشود لب خوانی کرد. چیزی که در ذهن یک نفر شکل می گیرد و بر زبان او جاری می شود و یا به صورت نوشته در جایی ثبت می شود دیگر اتفاق افتاده است و پنهان کردن آن از چشم دیگران کار درستی نیست و دیگران را از حق دانستن آن اتفاق محروم می کند. تنها چیزی که من را کمی نگران می کند دوستان بسیار عزیز من هستند که هنوز سن آنها به هجده سال نرسیده است و وبلاگ من را دنبال می کنند و امیدوارم که بقیه دوستان نیز تا حدودی رعایت آنها را بکنند و همچنان از سه نقطه به جای کلمات بالای هجده سال استفاده کنند چون همه کمابیش متوجه منظور آنها خواهند شد. اگر راستش را بخواهید من نه تنها از بدگویی از خودم و دیگر خواننده هایم خوشم نمی آید بلکه حتی از انتقاد سازنده هم خوشم نمی آید و دوست دارم که همه فقط از من تعریف کنند ولی در دنیای واقعی چیز دیگری در جریان است و کامنت هایی که متعلق به من نیستند هم نمی توانند به دلخواه و خوش آمد من نوشته شوند و من نیز حق ندارم که به آنها دست بزنم. البته می دانم که این قضیه برای بسیاری از دوستان عزیزی که وبلاگ دارند مشکل ایجاد می کند و آنها حتی مجبورند که ناشناس نظر بدهند و یا حتی نظر ندهند ولی در مجموع این حرکت برای خود من و یا شاید برای دیگران یک تمرین و آزمون خوبی است برای اینکه متوجه شویم که ما بدون چماق و چوب بالای سر هم می توانیم کارها را اداره کنیم. من قبل از این وبلاگ گمان می کردم که حتما یک نفر باید توی سرمان بزند تا آدم شویم و کامنت ها را هم باز گذاشتم تا این مسئله به خودم ثابت شود که ما ایرانی ها آدم های فحاش و بی جنبه ای هستیم و اگر یک روز زور بالای سر ما نباشد همدیگر را می خوریم. این فکر را عده ای صدها و یا شاید هزاران سال در مغز ما فرو کرده اند که همیشه بتوانند زورگویی خودشان را توجیه کنند و من هم مثل بقیه چنین اعتقادی داشتم. ولی نتیجه ای که از باز بودن کامنت های این وبلاگ در طول سه سال گرفتم خیره کننده و باور نکردنی است. مگر می شود یک کامنت دانی در یک جایی باز باشد و در طول سه سال فحش خوار و مادر مثل نقل و نبات رد و بدل نشود؟ فقط یک بار این اتفاق افتاد که آن هم به این خاطر بود که خودم کرم ریختم و پایم را گذاشتم به نقطه حساس وطن پرستی و فشار دادم و یک هو اغتشاش شد! 

البته فیلتر شدن وبلاگم هم باعث شد که خیلی ها نتوانند از ایران راحت به اینجا بیایند و حتی آنهایی که مطالب را می خوانند نمی توانند نظر بدهند بنابراین کسانی که نظر می دهند فقط دوستان محدودی هستند که در خارج از ایران زندگی می کنند. آن آدم روانی که وبلاگم را هم فیلتر کرد می شناسم و یکی از نویسندگان روزنامه کیهان است که خیلی آدم شارلاتانی است. می دانم که الآن هم دارد مطالبم را می خواند و از همین راه دور یک بیلاخ حواله اش می کنم. البته الآن نمی خواهم اسمش را بگویم ولی آمارش را به من داده اند و بالاخره یک روزی گذر پوست خر هم به دباغ خانه خواهد افتاد. بله دوستان این هم از ماجرای کامنتدانی و محدوده اختیارات من که متاسفانه نمی توانم فراقانونی و سلیقه ای عمل کنم. در ضمن من الآن باید بروم و به امورات دیگرم بپردازم و غذای مطبوخ ابتیاع کرده و تناول کنم.