جبهه جنگ و ماهیگیری

مشکل تر از اسباب کشی سر هم کردن وسایلی بود که از آیکیا خریده بودیم. هر بسته ای را که باز کردم یک مشت پیچ و مهره و تخته های مختلف درونش بود با یک دفترچه راهنمای نصب که می بایست آن را به ترتیب می خواندم و عمل می کردم. هنوز فقط میز و صندلی ها و میز زیر تلویزیون را ساخته ام و امشب هم باید مبل ها را سرهم کنم. در مجموع متوجه شدم که هنوز جان سخت تر از آن چیزی هستم که قبلا فکر می کردم و زیاد هم زپرتی نیستم. امروز یخچال و تختواب دونفره را هم می آورند. نمی دانم این یخچالی که خریده ام را چطور نصب کنم چون احتمالا باید به پشت آن یک شلنگ آب نصب کنم که وقتی لیوان را به سوراخ درش فشار می دهم از آن آب خنک بیاید. من هیچ وقت از این یخچال هایی نداشته ام که از درش آب و قطعه های یخ ول بدهد و برای همین اصلا نمی دانم چطور باید آن را راه انداخت. اگر میشد بجای شلنگ آب آن را به بشکه آبجو وصل کرد خیلی بهتر می شد. من وقتی که در ایران مجرد بودم یک یخچال بسیار غراضه داشتم که وقتی موتور آن روشن می شد همسایه ها را از خواب می پراند و گمان می کردند که یک بلدوزر دارد ساختمان را خراب می کند.

همین الآن جای شما خالی داشتم  پفک می خوردم و دستم را تا مچ درون پاکت بزرگ آن کرده بودم تا مشتی از آن را بیرون بکشم و در دهانم بچپانم که به یک باره یک جمع چهار نفره وارد اطاق من شدند تا یک فردی را که تازه به سمت مدیریت یک بخش به استخدام اداره  در آمده بود را به من معرفی کنند. آن فرد پس از معرفی جلو آمد و دستش را به سمت من دراز کرد و من هم چاره ای نداشتم جز آنکه با دست پفکی خودم دست او را بفشارم و بگویم که به جمع ما خوش آمده است. از جابجا شدن خطوط چهره اش متوجه شدم که خیلی دارد خودش را کنترل می کند که به روی خودش نیاورد که متوجه چسبناکی دست من شده است و احتمالا خدا خدا می کرد که زودتر دستش را از دستان من که آن را با صمیمیت و گرمی می فشرد رها کند و آن را به یک جایی بمالد. پس از اینکه از اطاق من بیرون رفتند در راهرو ایستادند تا صحبت کنند و او از پشت پنجره اطاق داشت من را زیر چشمی نگاه می کرد که دوباره دستم را به درون پاکت پفک فرو کرده بودم و مشتی از آن را در دهانم فرو می کردم و احتمالا  چند فحش هم در دلش به خاطر جسبناک شدن دستش نثارم کرد. امروز برندا را دیدم و به من گفت که حتما می خواهد مادر من را ملاقات کند و من هم به او قول دادم که یک روز ظهر او را به خانه ببرم تا هم خانه جدید من را ببیند و هم اینکه غذای ایرانی بخورد. البته شما حتما به چشم خواهری این نوشته را بخوانید ولی ماشاءالله ماشاءالله چنان پر و بالی دارد که آدم را به یاد هلوی پوست کنده می اندازد! من که با کمک شما برای تولدش سنگ تمام گذاشتم ولی او چگونه و چه وقت می خواهد از خجالت من در بیاید خدا می داند!

دیشب قبل از خواب داشتم به خاطرات جبهه فکر می کردم و پیش خودم می گفتم که آدم چقدر زود به همه چیز عادت می کند. شاید تعریف من از جبهه جنگ چیزی باشد که شما تا به حال نشنیده باشید ولی اگر خودتان آن را تجربه کرده باشید می دانید که چندان هم بیراه نمی گویم. تا قبل از اینکه خرمشهر آزاد شود جنگ میان ایران و عراق واقعی بود و من هم مثل شما داستانهای زیادی از رشادت مردم برای بازپس گیری خرمشهر و نجات مردمی که خانه هایشان ویران شده بود و آواره شده بودند شنیده ام. گرچه خرمشهر پس گرفته شد ولی آن مردم هرگز به زندگی عادی خود برنگشتند و در شهرهای دیگر همچون کولی ها و با یدک کشیدن نام جنگ زده آواره شدند. در سال های اولیه بسیاری از ساختمان هایی که مصادره شده بود را به اسکان آنها اختصاص دادند ولی بعد از یک مدت که پی به ارزش آن ساختمانها بردند آنها را از همان ساختمان های نیمه ویران به بیرون ریختند و در مکان آن پاساژهای مختلف تجاری ساختند. پس از آزادسازی خرمشهر جبهه جنگ کم کم تبدیل شد به مکانی برای افرادی که می خواستند از دست زن و بچه هایشان فرار کنند. کسانی که حتی نمی دانستند بچه هشتمشان چند ساله است و دیگر از دست نق نق های زن و درخواست های رنگ و وارنگ فرزندانشان خسته شده بودند. جبهه جنگ بهشت این آدمها بود و بسیار هم به آنها خوش می گذشت. هر جوری که دلشان می خواست می خوردند و می خوابیدند و هیچ کسی هم نبود که در مورد وضع ظاهری و یا لباس و نظافت آنها غرغر کند. اصولا آنها از این که کمتر زنی در جبهه های جنگ وجود داشت بسیار مسرور بودند و سعی می کردند تا جایی که می شود خودشان را به خط مقدم جبهه نزدیک تر کنند تا از جماعت بانوان دورتر شوند.

به باور آنها روزی زن و بچه را خدا می رساند و آنها یک توجیه ملی و یا اعتقادی پیدا کرده بودند که حتی به زن و بچه خود فکر هم نکنند تا مبادا پایشان در راه قدم برداشتن به سوی شهادت سست شود! من پای درد دل خیلی از آنها نشسته ام و اگر بخواهم همه آن را بنویسم خودش یک کتاب خواهد شد. آنها در جبهه های جنگ روح تازه ای پیدا کرده بودند و دیگر حتی حاضر نبودند که به خانه های خود برگردند. بسیاری از آنها با تمام شدن جنگ افسردگی شدید گرفتند و حتی نمی دانستند که چگونه باید شکم زن و بچه های بیشمار خود را سیر کنند. مثلا حاج کریم شش سال مسئول لوجستیک یک قرارگاه در جبهه بود و برای خودش برو و بیایی داشت. یک شب سر درد دلش باز شد و گفت که اگر جبهه جنگ نبود او که یک کارگر ساده نساجی بود از دست توقعات زن و بچه هایش تا حالا سر به کوه و بیابان گذاشته بود و خودش را گم و گور کرده بود. ولی الآن خیالش راحت است که یک پولی به آنها می رسد و او هم اینجا جایش خیلی راحت است. واقعیت این است که خطر بودن در جبهه بسیار کمتر از خطر راندن با موتورسیکلت  بدون کلاه ایمنی در ترافیک تهران است. اسم جبهه از دور خیلی ترسناک بود و معمولا فقط کسانی که روزهای اول ورودشان به خط مقدم بود خیلی می ترسیدند. ولی بعد از یک مدت آدم احساس می کرد که آزاد است که هر جوری که دلش می خواهد زندگی کند و این آزادی برای مردها حتی ارزش خطر مرگ را هم داشت. در امریکا جبهه جنگ برای مردان ماهیگیری است و آنها آخر هفته برای فرار از کار منزل و دور بودن از زن و بچه هایشان با همدیگر به ماهیگیری می روند. یکی از مزیت های مهم ماهیگیری این است که زن ها حوصله آن را ندارند و مردها می توانند راحت در قایق و یا کنار رودخانه لم دهند و پایشان را دراز کنند و با یکدیگر درد دل کنند و کسی هم نباشد که به آنها بگوید پاشو فلان کار را بکن!

من دیگر باید بروم.