مقاسیه سختیهای ایران و امریکا

امروز صبح وقتی آمدم سر کار و کامنتهای پستهای قبلی را خواندم خیلی خوشم آمد. حالا دیگر راهش را یاد گرفتم و هر زمانی که احساس کردم وبلاگم خسته کننده و یکنواخت شده است به جامعه ایرانیان مقیم امریکا گیر می دهم تا همه از چرت زدن و کسالت بیدار شوند. آخر چقدر در مورد خانه و اداره و روابط دیپلماتیک بنویسم؟ من زمانی که دبیرستان بودم تابستانها در یک کارگاه تعمیر جک هیدرولیک کار می کردم. البته نه آن جکهای هیدرولیکی که ذهن شما به آن سمت می رود بلکه جک هیدرولیک واقعی که از آهن درست شده است. هر روز صبح وقتی می رفتیم سر کار می بایست دستمان را در یک تشت روغن سوخته فرو می کردیم. استادمان به این خاطر این کار را می کرد که ما برای کثیف نشدن دستمان در زمان کار تلاش نکنیم و راحت باشیم.

من این شیوه را یاد گرفته ام و در تمام زندگیم هم به کار می برم. به عنوان مثال وقتی من خودم در معرفی وبلاگم می گویم که عقل من پاره سنگ دارد و روانم شاد است, شما تازه می خواهید به من ثابت کنید که من روانی هستم؟ خوب معلوم است که روانی هستم. در واقع همه ما روانی هستیم ولی خبر نداریم. فقط درصد روانی بودن ما فرق می کند و به عنوان مثال, من نود درصد روانی هستم و شما بیست درصد. در مورد داشتن عقده جنسی هم کاملا موافقم. سیستم آموزشی و تربیتی و ساختار جامعه ایران به طریقی است که محال است کسی در آنجا بزرگ شده باشد و عقده های جنسی نداشته باشد. پسران و دختران مجبور هستند غرایز دیپلماتیک خود را سرکوب کرده و در مورد آن دروغ بگویند. زن ها و شوهرها در مورد مشکلات دیپلماتیک خود حرف نمی زنند و بجای آن با صندلی به سر و کله همدیگر می کوبند. خوب همه اینها مشکلات روانی و جنسی است که ماشاءالله بزنم به تخته همه ما به اندازه کافی داریم.

من بارها هم اعلام کرده ام که وطن پرست نیستم. هیچ اعتقاد و حساسیتی هم نسبت به مرزهای جغرافیایی ندارم و به نظرم تمام انسانهای کره زمین یکسان هستند و به یک اندازه مهم هستند. اگر من بگویم که من یک ایرانی هستم با چندین هزار سال سابقه درخشان تاریخی به این معنی است که پس تو که افریقایی هستی و تمام نسلت برده بوده اند خفه شو و حرف نزن. چون من یک ایرانی هستم و برتر از تو هستم. این در واقع شروع نژاد پرستی است و به همین طریق ما افغانیهای عزیز و یا آذری ها را تمسخر می کنیم و آنها را به باد استهزاء می گیریم. بنابراین برای من اصلا مهم نیست که چه ملیت یا نژادی داشته باشم و اگر ادعا می کنم که نژاد پرست نیستم باید اول از خودم شروع کنم و داشته های نژادی خودم را به رخ دیگران نکشم. اگر ادعا می کنم که انسانهای کره زمین با یکدیگر برابر هستند پس نباید برایم فرقی بکند که متعلق به کدام یک از آنها باشم.

طبیعی است که من بخاطر تسلط به زبان فارسی نسبت به تمامی کسانی که به این زبان صحبت می کنند توجه خاصی دارم. علت آن هم ضعف خودم است چون اگر به زبان آلمانی, ترکی ,چینی و یا اسپانیولی هم به همین اندازه تسلط داشتم و می توانستم عمق فرهنگ آنها را درک کنم, با آنها هم راحت بودم و می توانستم ابعاد احساسی و شخصیتی خودم را در جمع آنها ابراز کنم. به اعتقاد من, ما نژاد برتر نیستیم و اصولا من هیچ اعتقادی به برتر بودن یک نژاد ندارم و تاریخ را هم متعلق به کل انسانها می دانم نه یک نژاد و گونه ای خاص. به عنوان مثال شروع تمدن بشری متعلق به همه انسانها است و نقاط تاریک و جنایت های بشری هم متعلق به همه انسان ها است.

ولی از نظر جامعه شناسی, جوامع خاصی که در نقاط مختلف دنیا شکل می گیرد, بدون توجه به ملیت و با توجه به شرایط اقلیمی و اجتماعی آن, دارای یک سری نکات مثبت و یک سری نکات منفی می باشد. به عنوان مثال اقلیتهای مذهبی در ایران به علت قرار گرفتن در چارچوبهای موجود و شرایط خاصی که دارند, از اتحاد و یکپارچگی بیشتری نسبت به دیگران برخوردار هستند. این مسئله به نژاد و یا مذهب آنها ربط ندارد بلکه به شرایط اجتماعی آنها مربوط می شود. ممکن است مردمانی که همان نژاد و یا مذهب را دارند در کشوری دیگر اکثریت باشند و هیچکدام از خصلتهایی را که ما در مورد آنها می شناسیم نداشته باشند.

جامعه ایرانیهای مقیم امریکا هم یک اجتماع کوچکی است که در اقلیت قرار دارد و نسبت به شرایط اجتماعی, فرهنگی و مذهبی خود, ساختار خاصی را برای خود بوجود آورده است. مهم نیست که چه کسی, با چه مذهبی و با چه ملیتی در این اجتماع قرار گرفته است. بلکه این ساختار اجتماعی است که به افراد شکل می دهد. به عنوان مثال در ماههای اولی که من در جمع ایرانی ها زندگی می کردم, خودم هم ناخواسته مجبور بودم دروغ بگویم و پاچه خواری کنم. یکی از خانم هایی هم که در آن جمع بود امریکایی بود و او هم یاد گرفته بود که چگونه پدرسوختگی کند و قالتاق باشد. من جامعه شناس نیستم که بدانم چرا اجتماعات ایرانی به این شکل درآمده است و عوامل فرهنگی و اجتماعی آن چیست. چرا دختر, دوست پسر دارد و پدر هم می داند ولی خیلی راحت به چشمان هم نگاه می کنند و به یکدیگر دروغ می گویند. چرا زن و شوهری که سایه یکدیگر را با تیر میزنند و شبها در اطاق جداگانه می خوابند در این جمع دستشان را به گردن یکدیگر می اندازند و لبخند احمقانه می زنند. چرا وقتی از یک نفر بدشان می آید قربان و صدقه اش می روند. اینها سوالاتی است که یک روانشناس و یک جامعه شناس باید به آن جواب دهد و ربطی به نوع نژاد و ملیت افراد ندارد.

ما اگر زخمهای خود را پنهان کنیم و در مورد آنها حرف نزنیم, چرک می کند و روز به روز بدتر می شود. اگر من در پیدا کردن دوست دختر مشکل دارم و اعتماد به نفس لازم را ندارم, چرا در مورد آن حرف نزنم؟ لااقل اگر این را مطرح کنم چهار نفر به سبک و سیاق خودشان نظر می دهند و لا اقل برای خودم بسیار خوب است که این مشکل را درون خودم نگه نمیدارم و انرژی خودم را برای پنهان کردن آن صرف نمی کنم. بعصی موقع ها یک چاقوی تیز که بسیار برنده و دردناک است می تواند سر زخم را باز کند و موجبات بهبودی را فراهم آورد. من برای انتخاب کلمه لجن برای جامعه ایرانیهای مقیم امریکا حساسیت خاصی به خرج دادم و آن را طوری انتخاب کردم که برنده باشد نه بی خاصیت. لجن که چیز بدی نیست فقط چون ما آن را دوست نداریم به نظر ما بد می آید. لجن حاصل ساکن ماندن و آمیختن آب زلال و خاک است که هرکدام از آنها بطور جداگانه پاک است. فقط شما یک نگاهی به تلویزیونهای لس آنجلسی بیاندازید و آن را با بیست سال پیش آن مقایسه کنید. جز این است که ساکن مانده است و فقط تعداد آنها مثل باکتری زیاد شده است؟

البته من هم قبول دارم که دیر یا زود نسل جدید در این جامعه همه چیز را تغییر خواهد داد. مهاجران تازه وارد بسیار به این تحول کمک می کنند زیرا که برخلاف برخی ها من اعتقاد دارم که فرهنگ و سطح فکر ایرانیهای داخل ایران به مراتب بالاتر از ایرانیهای امریکا است. لااقل سختی هایی که آنها کشیده اند, تجربیات ارزشمندی را به همراه دارد که هیچگاه در میان پر قو بدست نمی آید. برخی از آدمهای علاف و ول معطلی که در امریکا هستند گمان می کنند که جوان های ما اگر به امریکا بیایند نمی توانند پیشرفت کنند در صورتی که من اصلا به این مسئله اعتقادی ندارم و هر کسی را که می تواند تشویق می کنم که به امریکا بیاید.

بسیاری از کسانی که در امریکا هستند با پول ننه و بابا به امریکا آمده اند و حتی عرضه ندارند که دماغشان را بالا بکشند. در صورتی که من مهندسان و تکنسینها بسیار ماهری را در ایران می شناسم که شب و روز کار می کنند و در گذران امور روزانه خود مانده اند. واقعا دلم می سوزد که چرا باید به جای آن افراد زحمتکش و متخصص عده ای این امکانات امریکا در اختیارشان قرار بگیرد که فقط می خورند و غر می زنند. هی می خورند و غر می زنند. اگر بد است چرا به ایران بر نمی گردند؟ چرا هنر و تخصص گرانمایه خودشان را در ایران صرف نمی کنند که مملکت آباد شود؟ من می دانم چرا. از من بپرسید تا به شما بگویم. بخاطر اینکه این افراد تن پرور و راحت طلب هستند. کافی است که فقط مجبور شوند یک ذره سختی بکشند. زمین و زمان را به هم می دوزند و کولی بازی در می آورند که آی مردم بیایید که من را استثمار کردند و استعمار کردند و امپریالیست پدر من را درآورد!

آخر خداوند پدر و مادر شما را بیامرزد, شما اصلا میدانی بیگاری یعنی چه؟ می دانی چهار ساعت در روز در ترافیک ماندن و دود خوردن و دوازده ساعت کار کردن در روز یعنی چه؟ می دانی شش ماه حقوق نگرفتن یعنی چه؟ می دانی باطوم خوردن برای گرفتن یک حق معمولی خودت یعنی چه؟ میدانی بی هیچ جرمی به هلفدانی افتادن و مثل سگ با تو رفتار کردن یعنی چه؟ می دانی تورم و گرانی و گوشت و میوه نخوردن یعنی چه؟ میدانی دربدر دنبال خانه اجاره ای گشتن و با شرمندگی به جیب خود نگاه کردن یعنی چه؟ می دانی وقتی وارد معاملات املاک می شوی و با گفتن شرایطت همه به تو می خندند و مسخره ات می کنند یعنی چه؟ می دانی فحش خوردن در ترافیک یعنی چه؟ آخر تویی که در پر قو بزرگ شدی و سی سال پیش با پول ننه و بابا آمدی و خوردی و خوابیدی این چیزها را چه می فهمی؟ تویی که در تظاهرات ضد جنگ میروی و جلوی پلیس مسخره بازی در می آوری و شکلک در می آوری چه می فهمی که جلوی گلوله رفتن و باطوم خوردن یعنی چه. تو چه می فهمی که رفتن به جبهه یعنی چه؟

من قبل از اینکه به امریکا بیایم فکر میکردم که شرایط زندگی در امریکا هم واقعا سخت است و کسانی که آنجا زندگی می کنند هم مثل مردم ایران سختی می کشند. ولی الآن که از نزدیک می بینم, متوجه شدم که این سختیها در مقابل سختیهای ایران فقط سوسولی و کولی بازی است. حالا به فرض اینکه بنا به هر دلیلی یک امریکایی به تو بی احترامی می کند و به تو می گوید آشغال. من خودم در ایران خیلی چیزهای بدتر از این را از زبان برادران مهرورز شنیدم. اگر شما در اینجا سی سال است که در رستوران کار می کنید تا یک دلار کف دستتان بگذارند, لااقل حداقل زندگی را دارید و یک ماشین هم زیر پایتان است. من در ایران با هزار بدبختی و بعد از شش سال کار توانستم یک جیپ غراضه بخرم که آن هم همیشه خراب بود. یک جوان در ایران با کار کردن چه امکاناتی می تواند برای خودش فراهم کند. اگر دختر هم باشد که دیگر خیلی خیلی بدتر.

بهرحال من نظرات همه شما را می خوانم و برایم اهمیت دارد. هیچ چیزی را هم پاک نمی کنم چون هیچ اعتقادی به سانسور و پنهان کاری ندارم و همه ما باید همانطوری که هستیم خودمان را ببینیم نه با بزک و دوزک. من هیچ بدی در کامنتهایی که تا به حال خوانده ام ندیدم و به نظرم هر کدام از آنها انعکاس بخشی از جامعه ما است. باز هم از اینکه نظراتتان را می نویسید تشکر می کنم.